Emomali Rahmon va Donald Tramp. sputnik.tj sayti fotosurati
Xorijda joylashgan tojik muxolifati tashkilotlari rahbarlari AQSH prezidenti Donald Trampdan Markaziy Osiyo respublikasi rahbari Emomali Rahmonga siyosiy mahbuslarni ozod qilish borasida ta’sir o‘tkazishni so‘rashdi. Oq uy rahbariga yo‘llangan ochiq maktub «Tojikiston islohot va taraqqiyot harakati» saytida e’lon qilindi.
Muxolifat ikki mamlakat prezidentlarining 6 noyabr kuni Vashingtonda bo‘lib o‘tadigan Markaziy Osiyo-AQSH («C5+1») sammiti doirasida bo‘lib o‘tadigan uchrashuvida Tramp Rahmonni siyosiy mahbuslarni ozod qilishga va xalqaro huquq va inson huquqlari tamoyillariga asoslangan muloqotni boshlashga chaqirishiga umid bildiradi.
Bundan tashqari, Amerika rahbaridan Tojikistondagi tizimli siyosiy qatag‘onlar masalasini ko‘tarish so‘raldi. Xat mualliflarining so‘zlariga ko‘ra, Markaziy Osiyo respublikasi hozirda chuqur inqirozni boshdan kechirmoqda, chunki o‘ttiz yillik avtoritar boshqaruv mamlakatni «to‘liq nazorat, qo‘rquv va ta’qiblar makoniga» aylantirgan.
«Minglab fuqarolar siyosiy ta’qiblarga, yuzlab fuqarolar qiynoqqa solingan va majburiy yo‘qolib qolishga uchragan. 8500 dan ortiq siyosiy mahbuslar — jurnalistlar, advokatlar, inson huquqlari himoyachilari, diniy yetakchilar, faollar va demokratik muxolifat a’zolari qamoqda saqlanmoqda. Ular orasida ayollar, qariyalar va muxolifat arboblarining qarindoshlari bor, ular faqat oilaviy aloqalari uchun jazolanmoqda», — deyiladi Trampga yo‘llangan maktubda.
Muxolifat vakillari hibsda o‘lim, qiynoq, tibbiy yordamdan bosh tortish va xo‘rlash odatiy holga aylanganini ta’kidlashmoqda. Siyosiy raqobatning yo‘qligi va fuqarolik jamiyatining yo‘q qilinishi radikalizmga olib kelmoqda, bu esa mintaqaviy xavfsizlikka, jumladan, Qo‘shma Shtatlar va uning ittifoqchilari manfaatlariga tahdid solmoqda. Ushbu inqirozni e’tiborsiz qoldirish Markaziy Osiyoda ekstremizm va beqarorlikning kuchayishiga olib kelishi mumkin.
Maktub mualliflari AQSH Prezidentining Belarusdagi siyosiy mahbuslarni ozod qilishga qo‘shgan hissasini ta’kidlab, bu AQSHning erkinlik va inson qadr-qimmatini himoya qilishdagi global yetakchiligining namunasi ekanligini qo‘shimcha qilishdi.
Trampga yo‘llangan ochiq maktubni «Tojikiston islohotlar va taraqqiyot harakati (Amsterdam) raisi Sharofiddin Gadoyev, «Tojikistonni Qayta tiklash tarafdori yoshlari» tashkiloti rahbari (London) Ubaydullo Saidi va «Tojikiston Islohotchilari harakati» rahbari Muhammadiqboli Sadriddin (Parij) imzolaganlar.
