O‘zbekistonda elektron sigaretlar (veyplar) va shunga o‘xshash nikotin yetkazib berish tizimlarini olib kirish, olib chiqish, sotish, sotib olish va saqlash taqiqlandi. Ushbu qoida prezident Shavkat Mirziyoyev tomonidan 27 noyabr kuni imzolangan qonunda belgilangan. Biroq, Lex.uz portalida ta’kidlashicha, hujjat 2026 yil 1 martdan kuchga kiradi.
Elektron sigaretlar va ular uchun suyuqliklarni sotishni taqiqlash «Alkogol va tamaki mahsulotlarini tarqatish va iste’mol qilishni cheklash to‘g‘risida»gi qonunga kiritilgan o‘zgartirishlar bilan belgilangan.
Shu bilan birga, tegishli talablarni buzganlik uchun jinoiy javobgarlik ko‘zda tutiladi, bunday choralar taqiqlangan mahsulotlar ko‘p miqdorda sotilgan taqdirda yoki ma’muriy jazo qo‘llanilgandan so‘ng qoidabuzarlik takrorlangan taqdirda qo‘llaniladi.
Qonunchilikka kiritilgan o‘zgartirishlarga ko‘ra, veyplarni import qilish va sotish uchun eng yengil jazo 300 dan 500 tagacha bazaviy hisoblash miqdorida (BHM) — 123,6 million so‘mdan (10 300 dollar) 206 million so‘mgacha (17 300 dollar) jarimadan iborat bo‘ladi.
Shuningdek, 2 yildan 3 yilgacha axloq tuzatish ishlari va 3 yildan 5 yilgacha ozodlikni cheklash shaklidagi jazolar ko‘zda tutilgan. Maksimal jazo 3 yildan 5 yilgacha ozodlikdan mahrum qilishdir.
Ta’kidlanishicha, bunday harakatlarni sodir etgan shaxslar huquqni muhofaza qilish organlariga murojaat qilib, taqiqlangan mahsulotlarni ixtiyoriy ravishda rasmiylarga topshirsalar, javobgarlikdan ozod qilinadi.
Joriy yilning aprel oyi oxirida O‘zbekiston Oliy Majlisi Senati tomonidan elektron sigaretalar, ular uchun suyuqliklar va boshqa shunga o‘xshash nikotin yetkazib berish tizimlarini sotishni taqiqlovchi qonun ma’qullandi.
Qarorning aktualligi so‘nggi yillarda mamlakatda bunday mahsulotlarni noqonuniy olib kirish va sotish ko‘payotgani bilan izohlanadi. Bundan tashqari, senatorlar ta’kidlashicha, ushbu «zararli» mahsulotlar asosan bolalar va yoshlar tomonidan ishlatiladi, bu ularning sog‘lig‘iga salbiy ta’sir qiladi.
ℹ️ O‘zbekiston elektron sigaretlarni taqiqlagan birinchi Markaziy Osiyo davlati emas. Shunga o‘xshash choralar ilgari Turkmaniston, Qozog‘iston va Qirg‘izistonda ham qabul qilingan edi.
